Adı gibi Süper Şampiyona

08 Ekim – 21 Ekim 2021 tarihleri arasında Rusya Şampiyonluğu Süper Finalleri oynandı. Hem Açık hem Kadın turnuvası eş zamanlı olarak yapıldı. Benim açımdan her iki turnuvanın eş zamanlı olarak aynı koşullarda ve aynı turnuva salonunda yapılması bile satranç seviyesi ve kültüründe rusların ne kadar ileride olduğunun bir göstergesi. Süper finalleri ilginç kılan bir kaç noktadan bahsetmek istiyorum.

Öncelikle Rusya’nın başlattığı müzede satranç insiyatifi kapsamında turnuva alanı bir sanat müzesiydi; Ufa şehrinde Bashkir Nesterov Sanat Müzesi. Rusya Satranç Federasyonu 2012 ylından bu yana önemli turnuva organizasyonlarını müzelerde düzenliyor. Beş yıldızlı otellerde satranç turnuvası yapmaktan çok daha ilginç ve güzel bir fikir olduğunu düşünüyorum. Diğer ilginç olan bir durum ise Aleksandra Goryachkina’nın kadın şampiyona yerine açık turnuvada erkek rakiplere karşı mücadele etmesiydi. Bana kalırsa çok isabetli bir karar. Goryachkina daha önce 3 defa Rusya Kadın Satranç Şampiyonu oldu. Şu anda dünyanın en güçlü ikinci kadın satranç oyuncusu. 2600 barajını geçti, dolayısıyla daha ileri gitmek istiyorsa açık turnuvalarda mücadele etmesi gerekiyor.

GM Aleksandra Goryachkina

Açık Turnuvada mücadele eden sporcular: Dmitry Andreikin (2728), Nikita Vitiugov (2727), Andrey Esipenko (2720), Kirill Alekseenko (2710), Vladimir Fedoseev (2704), Maxim Matlakov (2682), Alexandr Predke (2666), Pavel Ponkratov (2659), Aleksandr Rakhmanov (2657), Maksim Chigaev (2639), Alexander Motylev (2624), and Aleksandra Goryachkina (2602). Sizin de dikkatinizi çekmiştir 2700 Elo üstü 5 oyuncudan oluşan çok ciddi ve güçlü bir sporcu listesi. Turnuvanın ortalama elo rating seviyesi 2676! Üstelik Rusların süper yıldızları dünya şampiyonu adayı Ian Nepomniachtchi (2782), Alexander Grischuk (2773), Sergey Karjakin (2743), Daniil Dubov (2714) gibi oyuncular şampiyonaya katılmadı.

Kadınlar turnuvasında mücadele eden sporcular: Polina Shuvalova (2509), Alina Kashlinskaya (2493), Natalija Pogonina (2467), Valentina Gunina (2462), Alisa Galliamova (2421), Anastasia Bodnaruk (2415), Olga Girya (2410), Leya Garifullina (2409), Marina Guseva (2394), Alina Bivol (2392), Daria Voit (2357), and Evgenija Ovod (2331). Kadınlar turnuvasının elo rating ortalaması da 2421, GM Vahap Şanal’ın kazandığı 2020 Türkiye Şampiyonasının ortalama elo rating seviyesinin 2414 olduğunu düşününce turnuvanın zorluk derecesini daha iyi anlamış oluruz.

Açık turnuvayı daha önce 14 defa Rusya Şampiyonasına katılıp kazanamamış olan Nikita Vitiugov bu 15. denemesinde başarılı oldu ve turnuvayı yenilgi almadan 7/11 skor ile kazandı. Bunu yaparken 2700 elo rating üstü rakiplerinden Fedoseev, Andreikin ve Alekseenko’yu da yenmeyi başardı. Turnuvaya çok iyi bir başlangıç yapıp 3. tur sonunda 2.5 puan alan Goryachkina ise bu performansını turnuva boyunca sürdüremedi ve 4.5/11 puan ile 11. sırada yer aldı. Yine de başarılı bir performans gösterdiğini düşünüyorum.

Kadınlar turnuvasında ise turnuvanın ağır toplarından iddialı bir oyuncu olan Valentina Gunina 8/11 skor ile kazandı. Turnuvanın ilk turlarından itibaren liderliği alan Gunina son turda turnuvayı yarım puan fark ile ikinci sırada tamamlayan Shuvalova’ya karşı oynadı. Bu maç turnuvanın galibini belirledi, Gunina hata yapmadı ve berabere kalmayı başardı ve Rusya Kadın Satranç Şampiyonu ünvanını da kazanmış oldu.

GM Valentina Gunina & GM Nikita Vitiugov

Turnuva youtube üzerinden canlı yayınlandı. Yayın ingilizce olarak GM Aleksandr Shimanov & GM Evgenij Miroshnichenko tarafından yapıldı. Miroshnichenko’yu her zaman sempatik bulmuşumdur, ayrıca satranç yorumları çok öğreticidir. Shimanov ile çok iyi bir ikili oldular ve çok güzel analizler ile hamleleri ve o hamleler arkasında yatan fikirleri anlattılar. Böyle bir şampiyonada yayın nasıl yapılır adeta ders gibiydi, youtube da kayıtları duruyor izlemek mümkün, tavsiye ederim.

Turnuvanın organizasyonu, sponsorları, turnuva alanı, yayın ve turnuvanın iletişimi açılarından bizim satranç federasyonumuzun da çok örnek alması gereken noktalar olduğunu düşünüyorum. Yıllardır lisanslı sporcu sayısını arttırmak ile övünüyoruz Türkiye’de, ancak satranç kültürünü geliştirmek, eğitimin tabana yayılması ve genel olarak bu eğitimden sonuçlar alınması konusunda yetersiz kalıyoruz. Sporcular ailelerinin deteğiyle, inadıyla ve çabalarıyla bir şey yapabilirlerse yapıyorlar. Bu durumun değişmesi gerektiğini düşünüyorum. Umarım yeni dönemde Türkiye’de satrancın gerçek anlamda geliştiğini göreceğiz.

Satrançla kalın!